ساختار منيسک زانو

زانو از سه استخوان ران (فمور ) ، ساق (تيبيا) و کشکک ( پاتلا) تشکيل شده است . در مفصل زانو در بين استخوان هاي ران و ساق دو قطعه غضروف که بيشتر به شکل کوه مي باشند وجود دارد که به عنوان جذب کننده نيروي ضربه عمل مي کنند . اين دو قطعه بسيار محکم و خاصيتي پلاستيک مانند دارند و وظيفه آنها حمايت از مفصل و پايدار نگه داشتن آن مي باشد .

پارگي منيسک

پرگي منيسک مي تواند به روش ها و صورت هاي متفاوتي رخ دهد ، اين پارگي را طبق شکل ظاهري و محل پارگي در منيسک طبقه بندي کرده اند که شامل دسته هاي : سطل ، فلپ و شعاعي است . گاهي اين پارگي هاي منيسک با نوع ورزشي که فرد انجام مي دهد ممکن است همراه با آسيب ديدگي هاي ديگر نيز اتفاق افتد مانند پارگي هاي رباط صليبي.

علت پارگي منيسک زانو

علت هاي بسياري زيادي براي رخ دادن اين عارضه وجود دارد که شايع ترين آنها پارگي منيسک در ورزش کردن مي باشد ، فرد درهنگامي که چمباتمه زده است همزمان نيز روي زانوي خود مي چرخد که باعث پارگي مي شود . در اوقاتي نيز برخورد دو بازيکن با يکديگر اين پارگي اتفاق مي افتد . در افراد مسنتر پارگي منيسک از نوع دجنراتيو مي باشد که در اين هنگام غضروف در طول زمان فرسوده و نازک شده است که اين افراد بيشتر در معرض اين عارضه مي باشند و کافي است يک پيچ ناگهاني در حال بلند شدن از صندلي يا علت هاي ديگر داشته باشند که موجب پارگي منيسک آنها مي شود .

علائم پارگي منيسک زانو

هنگامي که پارگي اتفاق مي افتد همزمان با آن فرد يک صدايي را نيز مي شنود که بيشتر صداي “پاپ” مي دهد ، در بيشتر مواردي که ديده شده فرد مي تواند پس از پارگي روي زانوي خود بايستد و به حرکات خود ادامه دهد مانند ورزشکاراني که وقتي در حين بازي دچار پارگي منيسک مي شوند به بازي خود ادامه مي دهند ولي پس از گذشتن دو يا سه روز از آن مفصل دچار سفتي و تورم مي شود . پارگي منيسک علائم زيادي دارد که شايع ترين آنها عبارتند از :

• درد


• سفتي و تورم


• گرفتگي يا قفل کردن زانو


• احساس خالي کردن زانو از زير پا


• کاهش دامنه حرکتي زانو بدون درمان

در مواردي نيز ديده شده است منيسکي که پاره شده است جدا شده و به درون مفصل برود و باعث لغزش ، پاپ و يا قفل شدن زانو شود .

بررسي هاي پزشک و متخصص ارتوپد

متخصص ارتوپد در اولين قدم از علائم و نشانه هايي که داريد سوال هايي را خواهد پرسيد سعي کنيد به تمام اين سوال ها با دقت پاسخ دهيد ، بعد از پرسش و پاسخ ها موارد زير را بررسي خواهد کرد :

معاينه پزشکي و سابقه پزشکي : پزشک ارتوپد بعد از پاسخ هايي که دريافت مي کند به معاينه کردن اقدام مي کند ، پزشک خط مفصلي شما در محل منيسک است لمس مي کند تا نشانه هايي را که در مورد درد داشتن گفته ايد را بررسي مي کند پس از آن نيز معاينات ديگري را انجام مي دهد تا پارگي منيسک را پيدا کند .

تصوير برداري : در بسياري از آسيب هاي زانو ائم مشابه زيادي وجود دارد و بخاطر اين دليل مي باشد که متخصص ارتوپدي به تست کردن تصوير برداري اقدام مي کند تا بتواند به طور دقيق آسيب ديدگي را تشخيص دهد .

راديوگرافي : بهتر است بگوييم که راديو گرافي پارگي کنيسک زانو را نشان نمي دهد ولي علل ديگر درد زانو را نشان مي دهد مانند آرتروز .

ام ار اي : ام ار اي مي تواند تصاوير بهتري را از بافت هاي نرم مفصل زانو ارائه پزشک متخصص دهد تا بررسي هاي دقيقي بر روي زانو انجام گيرد .

درمان پارگي مينيسک زانو

درمان هايي که براي پارگي هاي منيسک ارائه مي شود به عوامل و شرايط بيمار بستگي دارد مانند : نوع پارگي ، اندازه پارگي ، سن بيمار ، نوع فعاليت هاي فرد ، آسيب هاي احتمالي که همراه با پارگي منيسک اتفاق مي افتد و غيره . در شرايطي ممکن است پارگي منيسک خود به خود ترميم شود مانند اتفاق افتادن پارگي در قسمت ثلث خارجي منيسک که داراي خونرساني غني مي باشد ، در شرايطي نيز براي بهبودي آن از عمل جراحي استفاده مي کنند که بسيار کم تعداد هستند . بقيه منيسک که داخلي مي باشند داراي خونرساني نيستند و نمي توانند بعد از آسيب ديدگي خودبه خود ترميم شود که معمولا اين پارگي ها در ناحيه نازک منيسک رخ مي دهد ، همانطور که گفتيم پارگي ها در اين محل خود به خود ترميم نمي شوند در اين موارد پارگي ها توسط جراحي برداشته مي شوند .

درمان غير جراحي براي پارگي منيسک

در شرايطي از پارگي هاي منيسک نيازي به انجام عمل جراحي نيست مانند پارگي داشتن در ناحيه خارجي منيسک . به طور کلي تا زماني که زانو پايدار و نشانه هاي ديگري را ندارد درمان غير جراحي اولين گزينه درمان مي باشد . درمان هاي غير جراحي عبارتند از :

• استراحت : شما بايد از نوع حرکت و فعاليتي که به زانوي شما آسيب رسانده است پرهيز کنيد و در شرايطي نيز ممکن است پزشک ارتوپد توصيه کند که از عصا براي راه رفتن استفاده کنيد تا وزن و فشاري بر روي زانوي شما وارد نشود .


• کمپرس يخ : از کمپرس هاي يخ و بسته هاي سرد در طول روز چند بار استفاده کنيد و هر بار نيز بيست دقيقه اين بسته ها را روي زانو خود بگذاريد ، سعي کنيد يخ را مستقيما با زخم تماس ندهيد .


• پانسمان فشاري : از بانداژ پلاستيکي براي جلوگيري از خونريزي در مفصل و تورم استفاده کنيد .


• براي کاهش دادن تورم زانو مي توانيد در هنگام استراحت کردن پاي خود را بالاتر از قلب خود نگه داريد .


• استفاده از داروهاي ضد التهابي غير استروئيدي که باعث کمتر شدن درد و تورم مي شوند .

درمان جراحي پارگي منيسک زانو

اگر در درمان هاي غير جراحي علائم و نشانه هاي شما باز هم وجود داشته باشد از درمان هاي جراحي استفاده خواد شد .

• آرتروسکوپي زانو : آرتروسکوپي زانو يکي از معمولترين روش هاي جراحي مي باشد که متخصص ارتوپد آن را براي بيمارن پيشنهاد مي کند. آرتروسکوپي نوعکي جراحي مي باشد که در آن با استفاده از برشهاي کوچک يک لوله في که يک سر آن داراي دوربين بسيار دقيق است به زانو وارد مي شود و متخصص يک ديد کلي را از زانو دارد و بعد از آن با برش هاي ديگر بر روي زانو و با استفاده از ابزار هاي مختلف ديگر اقدام به برداشتن پارگي ها و ترميم منيسک مي کنند .


• برداشتن نا کامل منيسک : در اين قسمت فقط قسمتي از منيسک که آسيب ديده است برداشته مي شود .


• ترميم منيسک : در بعضي اوقات نيز متخصص با بخيه زدن منيسک آسيب ديده به سالم سعي مي کند آن را ترميم کند . ولي در اينجا سوالي پيش مي آيد که آيا ترميم منيسک با موفقيت انجام خواهد گرفت يا نه ؟  در جواب اين سوال بايد بگوييم که بستگي به نوع آسيب ديدگي و وضعيت کلي منيسک آسيب ديده دارد . در اين روش به دليل اينکه منيسک ها بايد به هم ترميم شوند زمان بهبودي بيشتر از برداشتن آن مي باشد .

باز تواني بعد انجام عمل مينيسک زانو

بعد از انجام دادن جراحي براي اينکه از حرکت جلوگيري شود پزشک زانو را در يک گچ يا آتل بندي قرار خواهد داد . اگر جراحي شما از نوع ترميم منيسک باشد بايد به مدت يک ماه از عصا براي راه رفتن استفاده کنيد و بعد از بهبودي هاي اوليه پزشک حرکات توانبخشي زانو را آغاز خواهد کرد . ورزش کردن از مهمترين کارهايي مي باشد که براي برگرداندن حرکات زانو بايد انجام شود در بعضي از مواقع ممکن است پزک توصيه کند به فيزيوتراپي مراجعه کنيد ولي نرمش هاي خاص را نيز مي توانيد در خانه نيز انجام بدهيد . مدت زمان بازتواني جراحي منيسک ترميمي سه ماه مي باشد ولي در درمان هاي برداشتن منيسک آسيب ديده زمان بازتواني و بهبودي کمتر مي باشد و در حدود سه يا چها هفته است .

بيماران و افرادي که دچار اين آسيب ديدگي شده اند بعد از درمان و بهبودي مي توانند حرکات و فعاليت هاي خود را که قبل از آسيب ديدگي داشتن را دوباره داشته باشند .